KotBorysCzyta: J. R. R. Tolkien "Niedokończone opowieści Śródziemia i Numenoru" |

* KotBorysCzyta to seria na blogu, w której recenzje piszą moi znajomi, właściciele Kota Borysa – prawdopodobnie najlepszego towarzysza do czytania książek 🙂

John Ronald Reuel Tolkien jest dziś powszechnie uważany za jednego z najważniejszych popularyzatorów gatunku fantasy. Pozostawił po sobie ogromny dorobek literacki i akademicki. Po jego śmierci jego syn Christopher uporządkował notatki ojca i wydał kilka książek nawiązujących do Śródziemia – świata w którym dzieją się wydarzenia opisywane we Władcy Pierścieni.

„Niedokończone Opowieści Śródziemia i Numenoru” zostały wydane w 1980 roku, kilka lat po publikacji Silmarillionu, w którym opisane są początki świata stworzonego przez Tolkiena. Książka jest zbiorem kilkunastu opowiadań ułożonych chronologicznie i umiejscowionych w wykreowanym przez autora Śródziemiu. Najciekawszym wydaje się trzeci rozdział który bezpośrednio dotyka wydarzeń opisanych we Władcy Pierścieni. Czytelnik dowie się kim są Gandalf oraz Saruman, a także dlaczego to właśnie Bilbo Baggins został wybrany przez Szarego Pielgrzyma na jednego z członków wyprawy na górę strzeżoną przez smoka Smauga znanego z Hobbita. Z poprzednich rozdziałów na uwagę zasługuje na pewno historia Galadrieli i jej buntu, a także związku z Celebornem. Prócz postaci znanych Czytelnikowi z Władcy Pierścieni czy Hobbita, pojawiają się jeszcze te znane z Silamrilionu jak choćby Tuor, wychowany przez elfy mąż Idril a dziadek Elronda.

Publikacja budzi mieszane uczucia. Z jednej strony jest prawdziwą gratką dla fanów twórczości Tolkiena. Jest to wszak ponad 500 stron opowiadań umiejscowionych w ukochanym przez wielu świecie. Pomaga znaleźć odpowiedzi na kilka interesujących pytań i jeszcze raz przenieść się do pełnego magii Śródziemia, poczuć klimat i kunszt pióra autora. Z drugiej strony należy zaznaczyć, że pozycja będzie atrakcyjna jedynie dla prawdziwych fanów Tolkiena. Mnóstwo w niej odniesień do poprzednich publikacji, zwłaszcza Silmarilionu bez przeczytania którego lektura Niedokończonych Opowieści może się stać nieznośna. Książka ze względu na swój mitologiczny charakter obfituje w bardzo wiele szczegółów. Niezliczona ilość imion, nazw geograficznych czy etymologii wpływa ujemnie na odbiór i przyjemność czerpaną z czytania. Jeden z rozdziałów do żywego przypomina suche podręczniki z historii lub dawne kroniki gdzie wymienieni są poszczególni władcy danej krainy wraz z krótkim opisem i datami panowania. Należy również pamiętać, o tym czym są „Niedokończone Opowieści” i jak powstały. Christopher Tolkien uporządkował często luźne i niedokończone zalążki opowiadań ojca i próbował zebrać je w jedną całość. Nie zawsze się to udało gdyż John R.R. Tolkien nie zdążył ukończyć wielu z nich przed swoją śmiercią. Publikacja jest więc zbiorem opowiadań które wydają się być raczej szkicami czy pomysłami autora niż czymś spójnym. Wiele z opowiadań ma kilka alternatywnych wersji, a sama publikacja opatrzona jest bardzo wieloma przypisami Christophera Tolkiena, któremu nie można odmówić tytanicznej pracy związanej z redakcją luźnych zapisków ojca.

Polskie wydanie książki z roku 2019 za które odpowiada Zysk i s-ka jest bardzo udane. Twarda oprawa, wygodna czcionka i całkiem ładna ilustracja na okładce na pewno zasługują na uznanie. Gramatura i kolor papieru również nie pozostawiają zastrzeżeń, a książkę mimo sporej objętości czyta się komfortowo.

„Niedokończone Opowieści Śródziemia i Numenoru” jest bardzo ciężko ocenić. Wszystko zależy od perspektywy jaką przyjmie Czytelnik. Oddany fan czerpiący przyjemność z każdego zetknięcia ze Środziemiem za pewne znajdzie w niej coś dla siebie. Zdecydowanie należy jednak odradzić pozycję tym, którzy dopiero rozpoczynają swoją przygodę ze światem wykreowanym przez Tolkiena.

Za możliwość przeczytania książki dziękuję Wydawnictwu Zysk i S-ka

J. R. R. Tolkien „Niedokończone opowieści Śródziemia i Numenoru”