William Wisting miał właśnie rozpocząć letni urlop, gdy komendant przekazał mu informację o znalezieniu zwłok mężczyzny, który prawdopodobnie nie żył od jakiegoś czasu. Policjant zamiast urlopu, rozpoczął trudne śledztwo ze świadomością, że jest od początku kilka dni za zabójcą. Czego chciał sprawca, który tak brutalnie torturował mężczyznę? Czego szukał w jego domu ze złością rozsypując kolejne przedmioty na podłodze? Gdyby tylko kluczowy świadek tego zdarzenia mógł mówić…
Wciąż pamiętam moje zdziwienie, gdy dowiedziałam się, że pierwsza wydana w Polsce książka Jørna Liera Horsta („Jaskiniowiec”, jak dotąd jedna z moich ulubionych tego autora, obok „Ślepego tropu”), jest tak naprawdę dziewiątą częścią serii o Williamie Wistingu. No jak to, nie zacząć serii od pierwszej części?! Na szczęście strategia wydawnictwa okazała się skuteczna, polscy czytelnicy polubili ten norweski cykl kryminalny i po ponad dwóch latach doczekali się polskiego tłumaczenia pierwszego tomu. We wstępie sam autor pisze, że zdaje sobie sprawę z niedociągnięć swojego debiutu. A jak wypadł w mojej ocenie?
Dowiedziałam się, że William Wisting od początku był sympatyczną postacią, policjantem, który uwielbiał to, co robił. Może często przybierał w dialogach nieco moralizatorski ton, ale czego się nie wybacza znajomym bohaterom, zwłaszcza tak niezawodnym, jak Wisting. Jemu autor poświecił najwięcej uwagi, dokładnie go charakteryzując, inne postaci przedstawiając tylko pobieżnie, nakreślając jedynie ich charakterystyczne cechy.
Samotny mężczyzna, którego śmierci początkowo nikt nie zauważył – problem, który autor poruszył w swojej innej powieści. Nikt nie wie o nim zbyt wiele, nieliczni znają tylko wycinek jego życia, dzielą z nim hobby czy chwile w tym samym sklepie. Trudno z takich fragmentów stworzyć obraz ofiary, jeszcze trudniej ustalić motyw sprawcy.
Jørn Lier Horst stawia w kryminałach na siłę umysłu i wartość dedukcji. Wiadomo, że dzisiejsze śledztwa nie obędą się bez nowinek technicznych, ale to umysł człowieka jest ogniwem, które musi połączyć wszystkie wyniki analiz, emocje podczas przesłuchań i poboczne, pozornie nieważne wątki w spójną, logiczną i, co najważniejsze, prawdziwą całość. Podczas śledztwa William Wisting miał świadomość, że jakiś szczegół mu umykał, że na coś jeszcze powinien zwrócić uwagę i dołączyć do równania, którego rozwiązaniem będzie sprawca tego wydarzenia. Ale czas upływający od dnia zabójstwa nie działał na korzyść policji.
Swoją pierwszą powieść autor oparł na faktach, morderstwie, które nigdy nie zostało wyjaśnione. W 1995 roku w Rødberg w centrum Norwegii znaleziono nagie zwłoki mężczyzny, ze śladami tortur. Sądząc po makabrycznym opisie miejsca zbrodni, ofiara przed śmiercią strasznie cierpiała. Czy zdradziła sprawcy to, czego chciał się dowiedzieć? W „Kluczowym świadku” czytelnik nie pozostał bez odpowiedzi, autor przekonywująco poprowadził intrygę, pozwalając Wistingowi na sukces. Akcja powieści biegła niespiesznie, ale podczas finału nabrała tempa. Ale choć książki Horsta cenię nie za silne emocje, to w jego powieściach, które do tej pory przeczytałam, bardziej umiejętnie budował napięcie, zwłaszcza w końcowych scenach.
Cieszę się, że na polskim rynki wreszcie pojawił się „Kluczowy świadek” i zapowiadane są kolejne początkowe części serii, dzięki czemu będę mogła dokładnie prześledzić losy Williama Wistinga. Debiut Jørna Liera Horsta to kryminał, który dobrze i szybko się czyta, a drastyczne opisy zbrodni i świadomość, że realne śledztwo ciągle czeka na rozwiązanie sprawia, że długo nie zapomnę tej historii.
Za możliwość zrecenzowania książki dziękuję wydawnictwu Smak Słowa.
Jørn Lier Horst „Kluczowy świadek”
Tytuł oryginału: Nøkkelvitnet
Tłumaczenie: Milena Skoczko
Wydawnictwo: Smak Słowa
Data premiery: 26.04.2017
Liczba stron: 336
ocena: 7/10 (bardzo dobra)
Twórczość autora:
– seria z Williamem Wistingiem:
1. Kluczowy świadek
6. Szumowiny
7. Poza sezonem
8. Psy gończe
9. Jaskiniowiec
10. Ślepy trop
11. Gdy mrok zapada
– seria CLUE
1. Zagadka salamandry
2. Zagadka zegara maltańskiego
3. Zagadka dna morskiego
4. Zagadka hien cmentarnych
– seria Tiril i Oliver
1. Operacja burzowa chmura
2. Operacja człowiek w czerni
3. Operacja zachód słońca
4. Operacja żonkil
5. Operacja Wyspa
6. Operacja podmuch Wiatru
7. Operacja posąg